Skolyoz tedavisi, hastada görülen eğriliğin derecesine, hastanın yaşına, gösterdiği semptomlara bağlı olarak planlanır. Her hastanın durumu farklı olacağı için tedavi yöntemleri de bireysel olmalıdır. Hafif eğrilerde gözlem yeterli olabilirken, orta ve ciddi eğrilerde korse tedavisi veya cerrahi müdahale düşünülebilir.
Skolyoz Tedavisi Nedir?
Skolyoz tedavisi, omurganın eğrilmesi sorununun birkaç yöntemle çözülmesini amaçlar. Skolyoz omurganın normalde düz bir halde devam etmesi gerekirken, sağa veya sola doğru eğrilmesidir. Çoğunlukla ergenlik ve çocukluk döneminde başlar, ancak her yaşta ortaya çıkabilir. Tedavisi de bu eğriliğin derecesine göre değişiklik gösterir. Bu tedavinin amacı eğriliğin ilerlemesini durdurmak ve kişide oluşturacağı diğer olumsuz durumların önüne geçmektir. Çünkü eğrilik beraberinde birçok semptomu getirir. Bu semptomlar da kişinin hayatını önemli derecede etkileyebilir.
Skolyoz Tipleri
Skolyoz tipleri, hastalığın nedenine, ne zaman oluştuğuna bağlı olarak çeşitli tiplerde incelenebilir. Bu çeşitlendirmeler, tanı koyma ve tedavi planı tasarlama aşamasında değerli bir bilgi olacaktır. Aşağıda skolyoz tipleri yer almaktadır.
İdiyopatik Skolyoz: Hastalığın en çok görülen tipidir. Nedeni tam olarak bilinemeyen anlamına gelir ve çocukluk veya ergenlik döneminde başlar. Genetik faktörlerle ilişkili olabilir.
Konjenital Skolyoz: Doğuştan meydana gelen bir anomali sonucu ortaya çıkan bir tiptir. Yenidoğan bebeklerde ve küçük çocuklarda tespit edilir. Omurganın doğru şekilde gelişmediği veya farklı sorunların ortaya çıktığı durumlar bu skolyoz tipine neden olabilir.
Nöromüsküler Skolyoz: Özellikle kasları veya sinirleri etkileyen bir hastalığın sonucu olarak ortaya çıkan skolyoz türünü ifade eder. Serebral palsi gibi hastalıklar bu türün nedeni olarak sayılabilir.
Travmatik Skolyoz: Herhangi bir travmanın neden olduğu türdür. Kaza, düşme, bir cerrahi işlem sonrası oluşan skolyoz türüdür.
Sendromik Skolyoz: Genetik şekilde ortaya çıkar, Down sendromu bu türü örnek olarak sayılabilir.
Skolyoz Tedavisi İçin Hangi Doktora Gidilir?
Skolyoz tedavisi için bir ortopediste başvurulabilir. Bu iki uzman kolu bir arada tedavi yürütebilir. Özellikle çocuk yaşlarda görülen hastalık bir çocuk ortopedisi uzmanı tarafından değerlendirildiğinde daha doğru bir tedavi şekli planlanabilir. Çocuğunuzda fark ettiğiniz duruş bozukluğu, omuz ve kalça dengesizlikleri, skolyozun bir belirtisi olabilir. Bu durumda bir ortopedi uzmanı sizin için en iyi seçenek olacaktır. Fizyoterapistler de skolyoz tedavisinin bir parçası olarak görev alırlar.
Skolyoz Tedavisi Nasıl Olur?
Skolyoz tedavisi, hastanın durumuna uygun olarak planlanmalıdır. Tedavi planı, skolyozun derecesine, ilerleme riskine, hastada görülen semptomlara ve hastanın genel olarak sağlık durumuna göre detaylandırılır. Hasta üzerinde fazla eğrilikler akciğere baskı yaparak solunum problemleri yaşanmasına neden olabilir. Burada amaç hem bu semptomları ortadan kaldırmak hem de eğriliği düzeltmektir.
Cerrahi tedavide diğer organları da korumak için detaylı bir müdahale yapılır. Cerrahi müdahale son çare olarak düşünülmelidir. Öncesinde egzersizler ile güçlendirme çalışmaları yapılmalı, korse kullanımı ile eğriliğin ilerlememesi hedeflenmelidir. Kişinin vaktine, sağlık durumuna göre egzersizler planlanması için fizyoterapi uzmanından destek alınabilir.
Skolyoz (Omurga Eğriliği) Tedavisi için Önemli Faktörler
Skolyoz tedavisinde birçok faktör göz önünde bulundurularak bir yol haritası oluşturulur. Bu faktörler dikkate alınarak tedavi planı yapılır. Her hastaya özgü bir tedavi gerçekleştirilir. Skolyoz tedavisi için önemli faktörler aşağıda yer almaktadır.
- Eğrilik derecesi,
- Hastanın yaşı,
- Skolyozun ilerleme hızı,
- Hastada görülen semptomlar,
- Skolyozun beraberinde getirdiği deformasyonlar ve sorunlar, hastaya uygulanacak tedavi için önemli bilgilerdir.
Skolyoz Tedavi Yöntemleri
Skolyoz tedavi yöntemleri, hastalığın derecesine ve tipine göre uygulanmaktadır. Hafif bir derecedeki hasta gözlem ve takiple değerlendirilirken, şiddetli derecedeki hasta cerrahi tedavi görebilir. Aşağıda skolyoz tedavi yöntemleri yer almaktadır.
- Gözlem: Eğer hastalığın derecesi daha başlangıç seviyelerindeyse ve hastalığın büyüme ihtimali bulunuyorsa doktor tarafından düzenli olarak kontroller yapılır ve hasta takip edilir. 20 derecenin altındaki eğriliklerde tercih edilir.
- Korse Tedavisi: Eğrilik derecesinin orta şiddetli olduğu hastalarda korse tedavisi uygulanabilir. Omurgayı doğru hizalamak ve desteklemek amacıyla korse kullanılır. Hastanın durumuna göre sadece bel, göğüs veya her ikisini kapsayacak şekilde korse kullanılabilir. Geceleri uyurken çıkartılır ancak hastanın durumuna göre günde kaç saat giyileceği doktor tarafından önerilir.
- Fizyoterapi ve egzersizler: Fizyoterapistler bu noktada çoğu hastanın sağlıklı kaslara sahip olmasına, duruşlarını düzeltmelerine, hastalığın belirtilerinden kurtulmalarına yardımcı olurlar. Egzersizler, manuel terapiler ile özel programlar oluşturulur. Bu şekilde skolyozun ilerlemesi kontrol altına alınabilir.
- Cerrahi müdahale: Eğriliğin derecesi ciddi seviyelerde olan ve diğer tedavi yöntemlerinin bir işe yaramadığı hastalarda son çare olarak cerrahi müdahale tercih edilir. Omurganın eğriliği düzeltilir ve iç organlar korunur.
Skolyoz Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Skolyoz tedavi edilmezse, omurga eğriliğinin derecesi zaman içerisinde ilerleyerek hastanın birçok sağlık problemi yaşamasına neden olabilir. En çok görünüm açısından sorun yaşanabilir. Hastanın vücudunun eğrilmesiyle birlikte bir tarafa doğru eğik durmak, özgüven sorununu ortaya çıkarır. İlerleyen bu hastalıkla kamburluk görülebilir. Akciğerlere baskı yaparak solunum problemleri yaşanmasına neden olabilir. Bu eğrilik arttıkça, sırttaki yük de artacak ve sırt ağrıları ortaya çıkacaktır. Bu nedenle günlük aktiviteler de zorlanma meydana gelecektir.
Skolyoz fizik tedavi ile düzelir mi?
Skolyoz, eğriliğin derecesine bağlı olarak özel egzersizlerin ve fizik tedavinin eğriliğin esnekliğini korumada yararlı olduğu bir hastalıktır. Özel egzersizler ve fizik tedavi ile eğriliğin derecesi kontrol altına alınabilir, ilerleme yavaşlatılabilir. Özellikle hafif eğriliklerde oldukça başarılı bir tedavidir.
Skolyoz hastaları ne yapmamalı?
Skolyoz tanısı konulan kişiler hareketsiz kalmaktan, aşırı veya az beslenmekten kaçınmalıdırlar.
Skolyoz korsesi kaç yaşına kadar kullanılır?
Skolyoz korseleri, belirli bir eğrilik derecesine sahip kişiler tarafından kullanılır ve çoğunlukla ergenlik dönemindeki bireyler için uygundur. Kullanım süresi eğriliğin ilerleme hızının azalmasına göre belirlenir.
Skolyoz için ne iyi gelir?
Skolyoz derecesi hafif veya orta olan kişilerde genellikle gözlem, korse ve fizik tedavi yöntemleri eş zamanlı ilerlemektedir. Bunun yanında egzersizler skolyoza iyi gelmektedir.
Skolyoz hastalığı düzelir mi?
Skolyoz tamamen düzelen bir hastalık değildir. Ancak ileri derecede olmayan bir skolyoz önemli yakınma yaratmaz. Hafif veya orta derece eğriliği bulunan kişilerde eğriliğin daha da ilerlemesi önlenebilir. İleri derecedeki hastalar için cerrahi operasyonlar başarılı şekilde geçebilir.
