Ayak bileği, insan vücudunda bütün yükü taşıyan ayaklarımızın bacaklarımızla birleştiği bölgede yer alan bir eklem türüdür. Ayak bileği ekleminde kaval kemiği, ön ayak kemiği ve ayak bileği kemiği yer alır. Bu kemikler kaslarla ve bağ dokularıyla birbirlerine bağlanır. Ayak bileği, ayak hareketlerinin kontrol edilmesine yardımcı olur.
İçindekiler
Ayak bileği sadece yürüme, koşma gibi hareketleri değil, dengemizi de sağlar. Ayak bileği özellikle sporcuların sık sık sorun yaşadığı, yaralandığı bir bölgedir. Ayak bileği sorunları, birçok nedenle ortaya çıkabilir.
Ayak Bileği Yaralanmaları Nelerdir?
Ayak bileğinde görülen sorunlar burkulma, kırılma, sinir sıkışması, artrit, tendinit gibi sıralanabilir. Sporcuların ayak bileğiyle ilgili yaşadığı sorunlar da bu şekildedir. Ayak bileğinde görülen sorunlarda yaralanmanın şiddetine ve tipine bağlı olarak tedavi yöntemleri uygulanabilir. Öncelikle cerrahi dışı yöntemler tercih edilir. Buz uygulama, dinlenme, fizik tedavi gibi yöntemler işe yaramadığı zamanlarda ameliyat seçeneği düşünülebilir.
Ayak bileği yaralanmalarında en yaygın olarak ayak bileği burkulmasına rastlanır. Hafif bir ayak bileği burkulmasında esneme görülür, ödem oluşabilir. Orta dereceli burkulmalarda bağlar kısmi olarak yırtılabilir. Şiddetli burkulmalarda cerrahi tedavi yöntemleri gerekebilir.
Ayak bileği yaralanmaları sık sık olduğu zaman ayak bileği eklemi kireçlenebilir. Bu duruma artrit denir. Ayak bileği yaralanmaları bazen önemsenmez ve kişi evde kendi yöntemleriyle tedavi etmeye çalışır. Bu sorun birkaç kez daha tekrarlandığında veya tam olarak yaralanma iyileştirilemediğinde daha büyük bir soruna neden olabilir. Ayak bileğindeki artritin birçok şekilde tedavisi yapılabilir.
Ayak Bileği Yaralanmaları Neden Olur?
Ayak bileği yaralanmaları birçok nedenden kaynaklı ortaya çıkabilir. En yaygın görülen neden düşmedir. Özellikle yüksekten düşmeler veya kaygan zeminde kayma sonucu düşmeler sıklıkla ayak bileği sorunlarına neden olur. Basketbol, futbol, voleybol gibi ayak bileğinin çok kullanıldığı sporlarda da ayak bileği yaralanmaları görülür.
Ayak bileği yaralanmaları, ayak bileği ekleminin çok zorlanması durumunda da oluşur. Yüksek topuklu ayakkabılar giymek de bir ayak bileği yaralanmasına neden olabilir. İlerleyen yaşlardaki insanlarda yaygın şekilde görülebilir. Yaşlanma sonucu ayak bileği kemikleri zayıflayarak, eklemler aşınarak herhangi bir ayak bileği yaralanmasının daha kolay hale gelmesine neden olur. Ayak bileği yaralanmaları, anatomik ayak yapısından da kaynaklanabilir.
Ayak Bileği Yaralanmalarında Teşhis Nasıl Konur?
Ayak bileği yaralanmalarında teşhis konulması için bir doktor tarafından fiziki muayene ve detaylı inceleme için görüntüleme testleri yapılması gerekir. Doktor, fiziki muayene ile ayak bileğindeki yaralanmanın türünü ve şiddetini belirleyebilir. Ayak bileği yaralanmasının ciddiyetinin belirlenmesi için röntgen, MR ve ultrason gibi yöntemler kullanılabilir.
Ayak bileğinde şişlik, morluk, hassasiyet fiziki muayenede kontrol edilir. Ayak bileği yaralanmasının teşhisi, doğru tedavi yöntemi uygulanması için önemlidir. Tedavi seçenekleri de teşhis edilen yaralanmanın ciddiyetine, türüne bağlı olarak değişkenlik gösterir.
Ayak Bileği Yaralanmalarında Tedavi Nasıl Yapılır?
Ayak bileği yaralanmalarında tedavi yöntemleri hastanın sorununa, sorunun şiddetine bağlı olarak değişmektedir. Ayak bileği yaralanmasına ilk önce buz uygulaması yapılabilir. Buz uygulaması, ayak bileğinde oluşabilecek şişliğin önüne geçmeye yardımcı olur, aynı zamanda ağrıları hafifletebilir. İnce bir beze sarılı olarak ayak bileğine konulan buz, 15 dakika kadar durabilir. Çok uzun süreler tutulmamalıdır.
Ayağın yüksek bir yerde tutulması, kan akışını bozmamak için ve şişliği azaltabileceği için tercih edilen bir yöntemdir. Özellikle ayakta durmamak, hareket etmemek, belli bir süre istirahat etmek iyileşme sürecinin hızlanmasına olanak sağlar. Ayak bileği yaralanmalarında ilk olarak uygulanan bu yöntemler daha hafif yaralanmalar için geçerlidir. Ayak bileğinde yer alan yaralanma türüne göre doktorun belirleyeceği tedavi türleri de farklılaşır.